Geschiedenis Noord-Holland
Holland was dit belangrijkste gewest over de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werden een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na de staatsgreep aangaande 21 januari 1798 werden op 23 april 1798 de Acte aangaande Staatsregeling aangenomen, waarmee een oude gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. De republiek werd onderverdeeld in 8 departementen betreffende zo veel geoorloofd gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
het departement over Texel
het departement met de Amstel
het departement met de Delf
Daarnaast lagen verder het departement met de Schelde en Maas en het departement betreffende een Rijn deels op Hollands grondgebied.
Tenslotte voldeed een andere opstelling ook niet en na een instelling in 1801 over het Bataafs Gemenebest werd dit departement Holland ingesteld volgens de oude gewestelijke grenzen over Holland. In 1806 werd dit Bataafs Gemenebest verwisselen door dit Koninkrijk Holland. Dit jaar daarop werd het departement Holland opgedeeld in dit departement Amstelland (overeenkomend betreffende Noord-Holland) en het departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Na in 1811 dit Koninkrijk Holland bij dit Franse Keizerrijk werden gevoegd, werd Amstelland bij Utrecht gevoegd tot dit département een la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werden Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden van de Maas.
Nadat een Fransen einde 1813 uit Holland gevlucht waren, was de indeling aanvankelijk ongewijzigd. Met de Grondwet aangaande 29 maart 1814 werden een departementen vernieuwen via provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden aangaande de Maas werden verenigd in een provincie Holland. Door minister Met Maanen werd in de grondwetcommissie nog een benaming Holland en West-Friesland voorgesteld "om aan het verlangen met achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", maar het werden door een rest over de commissie verworpen.[twee]
De andere provincie kreeg in 1814 twee gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam betreffende een voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen retour aangaande Friesland tot Holland, doch ons deel aangaande Hollands Brabant was voor Noord-Brabant en in 1815 werden ook dit laatste Hollands Brabant, het Land van Altena, bij Noord-Brabant gevoegd. Uiteindelijk werden in 1820 de grens met Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Om de dominantie te verminderen werden Holland voor de grondwetsherziening met 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. Een noodzaak hiertoe werd in Zuid-Holland niet gevoeld. In Noord-Holland gold het immers in sterke mate vanwege Amsterdam, dat in 1838 dit provinciaal gerechtshof met zich voorbij zag gaan ten gunste betreffende Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd een overheersende staat met Amsterdam en drong men met op de genezing met een verdeling zoals deze was tussen het Noorder- en Zuiderkwartier vanwege 1795. Hier werd echter niet aan tegemoetgekomen. Nadat de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werden die voor Noord-Holland gevoegd, waarna Zuid-Holland in 1864 dit grootste deel met een gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden de eilanden Vlieland en Terschelling bij de provincie Friesland ingedeeld.[3] Dit voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit met Noord-Holland.
Om 2010 tot 2012 was daar enige tijd sprake betreffende een samenvoeging aangaande de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd duidelijk het deze plannen over de baan bestaan.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met dit Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en ons deel van Friesland
Noord-Holland bestaan grotendeels uit een kopvormig schiereiland tussen een Noordzee, een Waddenzee en het IJsselmeer. In dit zuiden grenst de provincie aan Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten door remedie aangaande een Houtribdijk en Hollandse Brug met de provincie Flevoland en in dit noorden door medicament over de Afsluitdijk met een provincie Friesland.
De provincie mag worden onderverdeeld in ons noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en een zuidelijk deel, waarbij dit Noordzeekanaal (en eerst dit IJ) mits grens fungeert.
Ten zuiden van dit Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden aangaande Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer betreffende de luchthaven Schiphol en tegelijk dit Gooi, alsmede een dichtbevolkt gebied, doch met ons landschappelijk geheel ander karakter (bosrijk en niet volkomen vlak).
Ten noorden met het Noordzeekanaal bevinden zichzelf een Zaanstreek en verschillende, kleinere, delen en dorpen. De dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij een plaats Alkmaar. Er bevinden zichzelf in het deel aangaande een provincie verder landelijker gebieden: Waterland, de grote Politiek Noord-Holland droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en totaal in dit noorden een Kop van Noord-Holland betreffende dit uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en het waddeneiland Texel.
Een westkust over de provincie wordt grotendeels via duinen beschermd. Op deze plaats liggen bekende badplaatsen wanneer Zandvoort, IJmuiden, Wijk aan Zee, Egmond aan Zee en Bergen. Daar waar een duinen via een Noordzee waren verzwolgen, werden de Hondsbossche Zeewering aangelegd.
De streek tussen Haarlem, Velsen (aan allebei de zijden van het Noordzeekanaal), zie dit Beverwijk en Alkmaar opgewonden Kennemerland. Ons deel aangaande Kennemerland vormt de IJmond, met een Hoogovens en verschillende industrie: het is het westelijk gebied met dit Noordzeekanaal, met mits middelpunt een haven en sluizen over IJmuiden. Ten noorden van Kennemerland ligt de oude marktplaats Schagen en op de noordpunt betreffende dit schiereiland een marinehaven Den Helder, tegelijkertijd veerhaven voor Texel.
Aan de oostkust liggen historische steden ingeval Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en verder dit eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste binnenwateren in Noord-Holland zijn het IJ (ooit een zeearm) en dit Noordzeekanaal betreffende een daarin, weet vervolgens ook niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en dit Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken verscheidene dialecten gesproken. Landelijk geniet dit Amsterdams een meeste bekendheid, het uitgezonderd in Amsterdam ook in steden indien Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel kan zijn te horen, daar op deze plaats heel wat Amsterdammers wonen. De klik om meer te lezen meest kenmerkende dialecten vindt men op het platteland. Op welke manier noordelijker men komt, op welke manier verdere dit lokale dialect over een standaardtaal afwijkt; met name dit Tessels en dit Wierings beschikken over ons heel persoonlijk karakter.
Net als in andere dialectgebieden is in Noord-Holland sprake van een teruggang aangaande de dialecten. Zeker zijn enkele dialecten alsnog opvallend vitaal. Met name dit Volendams wordt ter plaatse nog heel doorgaans gesproken. Overige dialecten, zoals het Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Dit IJ is vanouds een barrière en dat blijkt ook uit de dialecten. Een dialecten ten noorden over dit IJ bestaan een meest afwijkende.
Bij het IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans ook in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te horen)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
Een dialecten ten zuiden over dit IJ en Noordzeekanaal lijken verdere op de dialecten aangaande Zuid-Holland en worden taalkundig dan ook dikwijls ingeval Zuid-Hollands beschouwd. Wel nemen de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts ons overgangspositie in, betreffende ook Noord- mits Zuid-Hollandse kenmerken. De Gooise dialecten, die intern vrij divers bestaan, vallen in de Utrechtse band.
Boven dit IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
Een dialecten betreffende vanouds geïsoleerde gemeenschappen indien Volendam, Egmond of een Waddeneilanden hebben ons enorm persoonlijk ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op enkele punten heel conservatief gebleven, daar waar ze zichzelf op andere punten juist opvallend hebben vernieuwd en daarom zeer scherp van een omliggende dialecten bestaan gaan afwijken.
De ordening betreffende de dialecten boven dit IJ kan zijn problematisch en is aanleiding geweest tot verscheidene polemieken in een taalwetenschap. Vaak kan zijn op de verwantschap betreffende dit Fries gewezen: met name een conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) beschikken over veel gluiperig betreffende het Fries. Heel wat onderzoekers vermoedden een Fries substraat: de oorspronkelijke taal zou Fries bestaan geweest. Het Hollands zou het Fries pas laat verdrongen beschikken over en heeft het nimmer volkomen kunnen verwisselen, opdat Friese vormen en constructies nog voortleven in een dialecten. Hoewel die theorie veel aanhang heeft, is ze door verschillende taalkundigen met de hand gewezen en zullen de Friese vormen voorheen op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV is ons overheids-NV, gesticht op 3 juli 2004, betreffende een Provincie Noord-Holland als enig aandeelhouder. De deze uitleg bedrijf zorgt in opdracht betreffende de besturen betreffende de recreatieschappen vanwege de ontwikkeling, aanleg, dit beheer en onderhouden aangaande 6 recreatiegebieden in Noord-Holland: Het Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland zijn een paar grote nationale parken: het Nationaal Park Duinen over Texel (de gehele westzijde aangaande Texel) en dit Nationaal Park Zuid-Kennemerland (de brede duinstrook met Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ernaast bestaan er in Noord-Holland ons tiental andere via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder het Noordhollands Duinreservaat (met Wijk aan Zee tot Schoorl), een Schoorlse Duinen en een Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte zijn daar in Noord-Holland nog ettelijke verschillende grotere en kleinere natuurgebieden, bijvoorbeeld het Goois Natuurreservaat, een Hulk, dit Naardermeer, het Balgzand en een Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. plaats door Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland wegens het hoofdartikel aan dit item.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland kan zijn vanaf dit jaar ingedeeld in 48 Noord-Holland gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort